10 neobičnih činejnica o Polarnoj svetlost (Aurora Borealis)

Aurora Borealis, ili Severna svetlost, nastaje kada čestice sunčevog vetra stupaju u interakciju sa magnetosferom Zemlje. Ove čestice su uglavnom protoni i elektroni koji putuju od Sunca brzinom od oko 400 km/s.

Kada dođu do Zemlje, one se sudaraju sa gasovima u atmosferi, što rezultira emitovanjem svetlosti koju vidimo kao auroru. Intenzitet Severne svetlosti zavisi od aktivnosti Sunca i može varirati od neprimetnog svetla do veličanstvenih svetlosnih šoua koji ispunjavaju nebo.

Najčešća boja aurora borealisa je zelena. Ova boja nastaje kada se čestice sunčevog vetra sudaraju sa molekulima kiseonika na visinama od oko 100 km iznad Zemlje. Na većim visinama, oko 300 km, sudari sa kiseonikom mogu proizvesti crvenu boju, dok azot dodaje plave i ljubičaste nijanse. Zelena boja je najčešća jer se na visinama gde se aurora najčešće formira nalazi više kiseonika.

Aurora borealis ima svoj intenzitet koji prati 11-godišnji solarni ciklus. Tokom maksimuma solarnog ciklusa, Sunce emituje veći broj solarnih vetrova, što dovodi do češćih i intenzivnijih prikaza aurora borealisa. Trenutno se nalazimo u fazi rasta ka sledećem solarnom maksimumu, što znači da bi trebalo očekivati sve češće i živopisnije aurore.

Iako precizno predviđanje aurora borealisa ostaje izazov, postoji nekoliko metoda koje pomažu u predviđanju. Naučnici koriste podatke o solarnim vetrovima i magnetnoj aktivnosti Zemlje da predvide kada i gde će aurora najverovatnije biti vidljiva. Postoje i aplikacije i veb-sajtovi koji nude prognoze za lovce na auroru, omogućavajući im da bolje planiraju svoje avanture

Severna svetlost se najčešće pojavljuje u tzv. Auroralnom pojasu, koji obuhvata delove Skandinavije, Islanda, severne Kanade, Aljaske i Rusije. Međutim, tokom perioda intenzivne solarne aktivnosti, aurora se može videti i mnogo južnije, čak i u državama kao što su Ujedinjeno Kraljevstvo i Sjedinjene Američke Države.

Aurora borealis ima bogato mesto u mitologiji i kulturi naroda koji žive u blizini Arktika. Na primer, Inuiti su verovali da su aurore duše mrtvih koji igraju na nebu. U skandinavskoj mitologiji, aurora je često viđena kao most do bogova. Ova svetlost ne samo što oduševljava svojom lepotom, već ima i duboko kulturno i duhovno značenje.

Jaki geomagnetni događaji koji prate auroru borealis mogu imati značajan utjecaj na satelite, komunikacijske sisteme i električne mreže na Zemlji. Na primer, tokom velike geomagnetne oluje 1989. godine, velike delove Kanade su pogodili nestanci struje. Ovo ukazuje na potrebu za boljim razumevanjem i predviđanjem solarnih i geomagnetnih fenomena.

Fotografisanje severne svetlosti zahteva strpljenje i pravu opremu. Preporučuje se korišćenje DSLR kamere sa mogućnošću podešavanja dugih ekspozicija i širokougaonog objektiva. Najbolje fotografije se obično prave na mestima daleko od gradske svetlosti, u noćima bez meseca, što omogućava aurori da u punom sjaju zasija.

Lov na severnu svetlost postao je popularan oblik ekoturizma, privlačeći ljude širom sveta u hladne, ali spektakularne regione blizu Arktika. Ova potražnja za magičnim iskustvom aurora borealisa podstiče lokalne ekonomije, ali takođe naglašava potrebu za održivim pristupom turizmu kako bi se sačuvala prirodna lepota ovih područja.

Rastuća svetlosna zagađenja širom sveta čine auroru borealis sve teže vidljivom iz mnogih naseljenih oblasti. Inicijative za zaštitu noćnog neba i smanjenje svetlosnog zagađenja su ključne kako bi se očuvala mogućnost posmatranja ovog čudesnog prirodnog fenomena za buduće generacije.