10 najupečatljivijih događaja koji su obeležili Francusku revoluciju

Pad Bastilje 14. jula 1789. godine predstavlja simbolički početak Francuske revolucije. Bastilja, koji je bio kraljevski zatvor i vojni magacin, smatran je simbolom apsolutističke monarhije i ugnjetavanja naroda. Na taj dan, građani Pariza su se okupili i napali zatvor, kako bi oslobodili samo nekoliko zatvorenika i uzeli barut. Akciji je imala više simbolički nego praktični znacaj.

Bitka kod Bastilje trajala je pet sati. 83 Parižana su poginula u paljbi od strane stražara, dok su na drugoj strani stradala samo trojica branilaca, uključujući komandanta zatvora. Pad Bastilje označio je kraj autoriteta monarhije i početak nove ere u kojoj narod preuzima veću moć.

Deklaracija prava čoveka i građanina usvojena je od strane Nacionalne skupštine 26. avgusta 1789. Godine, predstavljala je jedan od temeljnih tekstova modernih demokratskih društava. Inspirirana američkom Deklaracijom nezavisnosti i filozofskim idejama prosvetiteljstva, deklaracija je objavila univerzalne principe kao što su sloboda, jednakost i bratstvo.

Dokument je proglasio da svi građani imaju pravo na slobodu, ličnu bezbednost, i otpor protiv ugnjetavanja, što je predstavljalo radikalan preokret u odnosu na prethodni režim.

Ženski marš na Versaj desio se 5. oktobra 1789. godine, kada je nekoliko hiljada žena, frustriranih stalnim nedostatkom hrane i visokim cenama, krenulo iz Pariza ka Versaju. One su zahtevale da se kralj Luj XVI i njegova porodica presele u Pariz kako bi bili bliže narodu i njegovim problemima.

Ovaj događaj je bio značajan jer je pokazao narastajuću političku aktivnost žena, koje su bile spremne da preuzmu direktnu akciju u političkim pitanjima, što je bilo nezamislivo pre revolucije. Kao rezultat marša, kraljevska porodica je prisilno preseljena u Pariz, što je značajno smanjilo kraljevsku moć i autoritet.

Ustav iz 1791 godine uveo je ustavnu monarhiju u Francuskoj, čime je značajno ograničena moć kralja i uspostavljena vlast zasnovana na zakonima. Ovaj dokument je predstavljao pokušaj da se stabilizuje zemlja nakon perioda intenzivnih društvenih i političkih previranja. Ustav je osnovao Zakonodavnu skupštinu kao jednodomni parlament odgovoran za donošenje zakona, dok je kralju ostavio izvršnu moć uz ograničenja u vođenju spoljne politike i vojnih pitanja.

Ovaj ustav je predstavljao prvi korak ka demokratskom uređenju i bio je izuzetno važan za širenje ideja o građanskim pravima i slobodama.

Rat sa evropskim silama započeo je u aprilu 1792. godine, kada je revolucionarna Francuska proglasila rat Austriji, što je ubrzo preraslo u širi sukob sa Pruskom, Britanijom i drugim evropskim monarhijama. Ovi ratovi bili su posledica straha evropskih vladara od širenja revolucionarnih ideja, kao i francuske želje za širenjem tih istih ideja preko svojih granica.

Ratovi su imali duboki uticaj na unutrašnju politiku u Francuskoj, pojačavajući političke tenzije i doprinoseći radikalizaciji revolucije, posebno nakon što su strane vojske zapretile restauracijom monarhije.

Nakon neuspelog pokušaja da pobegne iz zemlje 1791. godine, kralj Luj XVI je uhapšen i optužen za izdaju. Njegovo suđenje je trajalo od decembra 1792. do januara 1793. godine, kada je osuđen na smrt od strane Nacionalne konvencije, novoformiranog republikanskog zakonodavnog tela. Luj XVI je pogubljen giljotinom 21. januara 1793. godine na trgu Revolucije (danas Trg Konkordije) u Parizu.

Njegovo pogubljenje označilo je definitivan kraj monarhije u Francuskoj i uspostavljanje republike, što je poslužilo kao ključan trenutak u daljem radikaliziranju revolucije, vodeći ka periodu znanom kao Teror.

Jakobinci, radikalna politička grupa predvođena Maksimilijanom Robespjerom, preuzeli su kontrolu u Francuskoj 1793. godine. Ova vlada je poznata po periodu poznatom kao Teror, tokom kojeg su sprovedene ekstremne mere za čišćenje društva od unutrašnjih i spoljnih neprijatelja revolucije. Teror se karakteriše masovnim hapšenjima, suđenjima i pogubljenjima, uključujući giljotiniranje hiljada ljudi.

Radikalna politika Jakobinaca, uključujući i ekonomske intervencije poput Maksimuma, imale su za cilj kontrolu cena i osiguranje osnovnih potrepština, ali su takođe izazvale široko nezadovoljstvo koje je kulminiralo Robespjerovim smaknućem i padom Jakobinaca 1794. godine.

Nakon pada jakobinskog režima, ustavom iz 1795. godine uspostavljen je Direktorijum, petočlana izvršna vlast koja je trebala da upravlja Francuskom. Direktorijum se suočavao s brojnim izazovima, uključujući finansijske probleme, političku nestabilnost i nastavak rata sa evropskim silama. Vlast je bila slabija i često opterećena korupcijom, što je dovelo do rastućeg nezadovoljstva i ekonomskih teškoća.

Period Direktorijuma karakterišu i česte pobune i pokušaji puča, što ukazuje na kontinuiranu političku i socijalnu nestabilnost u zemlji.

Uspon Napoleona Bonaparte započeo je njegovim državnim udarom 9. novembra 1799. godine, kada je završen period Direktorijuma. Napoleon, vojni general koji je stekao popularnost tokom revolucionarnih ratova, iskoristio je svoju moć i političke veze da preuzme kontrolu i uspostavi Konzulat, preteču njegovog kasnijeg carstva.

Ovaj događaj označava kraj Revolucionarne vlade i početak Napoleonske ere u Francuskoj, tokom koje će Napoleon dominirati evropskom politikom.

Građanski zakonik, poznat i kao Napoleonski kodeks, usvojen je 1804. godine i predstavljao je sveobuhvatnu reformu francuskog pravnog sistema. Kodeks je standardizovao pravila civilnog prava širom Francuske, čime je ujednačio zakonske procedure i osigurao pravnu sigurnost građanima. Kodeks je uticao na brojne aspekte privatnog života, regulišući brak, nasledstvo, imovinske odnose i ugovorne obaveze.

Svojim sveobuhvatnim i sistematičnim pristupom, Građanski zakonik je postavio temelje modernog pravnog sistema i imao dalekosežan uticaj ne samo u Francuskoj već i u mnogim drugim zemljama.

• jul 1789. – Datum pada Bastilje, koji se danas slavi kao nacionalni praznik u Francuskoj, poznat kao Pad Bastilje.
• 17.000+ osoba – Približan broj ljudi koji su pogubljeni giljotinom tokom perioda Terora između 1793. i 1794. godine.
• 12 članova – Prvobitni broj članova Komiteta za javnu bezbednost, koji je kasnije proširen, a koji je bio ključan u izvršavanju i nadzoru Terora.
• 800.000 vojnika – Broj vojnika koji su služili u Francuskoj revolucionarnoj armiji do 1794. godine, što je bio najveći vojni kontingent u Evropi u to vreme.
• 2 miliona – Procenjeni broj ljudi koji su učestvovali u različitim fazama Francuske revolucije, uključujući demonstracije, vojne akcije i političke aktivnosti.
• 6 zakonika – Napoleonski zakonici, od kojih je Građanski zakonik (Napoleonski kodeks) najpoznatiji, formalizovali su mnoge pravne aspekte revolucionarne Francuske.
• 4 ustava – Broj ustava koji su usvojeni tokom Francuske revolucije, pokazujući stalne pokušaje da se stabilizuje i reformiše francuska vlada.
• 10 godina – Trajanje Francuske revolucije, od 1789. do 1799. godine, kada je Napoleon izvršio državni udar i preuzeo vlast.
• 3.000.000 franaka – Suma koja je plaćena za izgradnju giljotina tokom Revolucije, što ilustruje ekonomsku cenu ovog simbola Terora.
• 22.000 zakona – Broj zakona koji su doneseni tokom Nacionalne konvencije, što pokazuje intenzitet legislativne aktivnosti u pokušajima da se reorganizuje francusko društvo
• 1.3 miliona hektara – Površina zemljišta koja je oduzeta od Crkve i prodana kako bi se finansirale državne potrebe tokom Revolucije.
• 40.000+ pogubljenja – Ukupan broj ljudi koji su pogubljeni tokom Francuske revolucije, uključujući one pogubljene giljotinom, streljanjem ili na druge načine.
• 300 dana – Trajanje vladavine Jakobinaca, koji su bili na vlasti od juna 1793. do jula 1794. godine i čiji je režim bio jedan od najradikalnijih perioda revolucije.
• 26 izmena – Broj izmena koje su napravljene na prvobitnom nacrtu Deklaracije prava čoveka i građanina pre nego što je konačno usvojena.
• 75.000 osumnjičenih – Broj ljudi koji su označeni kao “sumnjivi” i koji su mogli biti uhapšeni bez sudskog naloga tokom Terora.
• 500.000 vojnika – Broj vojnika koje je Francuska izgubila tokom revolucionarnih ratova, pokazujući visoku cenu koju je Francuska platila u borbi za očuvanje i širenje svojih revolucionarnih ideala.
• 200+ zakona o obrazovanju – Broj zakona i dekreta koji su usvojeni kako bi se reformisalo obrazovanje, uključujući otvaranje škola za sve građane i promociju sekularnog obrazovanja.
• 1.000+ novih imena ulica – Broj ulica u Parizu koje su promenile imena u čast revolucionarnih događaja i heroja, što odražava kako je revolucija duboko uticala na kulturu i identitet.
• 5 različitih vlada – Broj različitih vladinih struktura koje su postojale tokom Francuske revolucije, od Monarhije do Direktorijuma, ilustrujući političku nestabilnost i kontinuirane promene koje su obeležile ovaj period.Začátek formuláře.